"Cahiliye Dönemi Uluhiyet İnancı"

"Cahiliye Dönemi Uluhiyet İnancı"

Özgür-Der Üsküdar Şubesinin pazartesi programları “cahiliye dönemi uluhiyet inancı” başlıklı sunum ile devam etti. Programı Mehmet Karyağdı sundu.

Kuran'ı ve Hz. Peygamber (sav)'in uygulamalarını daha iyi anlayabilmek için cahiliye toplumunu tanımanın önemli olduğunu belirterek konuşmasına başlayan Karyağdı, döneme ait bilgilerin Kuran, Siyer ve tarih kitapları ile hadis kaynaklarından ibaret olduğunu söyledi. Bu üç kaynaktan sadece Kuran'ın yazılı olduğu diğerlerinin ise rivayetlerden oluştuğu ve bu rivayetlerin en erken yazılanlarının hicri ikinci yüzyıla denk geldiğini belirtti.

Dönemin önemi ve döneme ait kaynaklardan sonra kavramsal tanımları aktaran Karyağdı, uluhiyetin tanrısal vasıflar, cahiliyenin ise bilgisizlik olarak tercüme edilebileceğini söyledi. Dönemin cahili toplumu hakkında bilgiler veren konuşmacı, toplumun homojen bir yapıdan oluşmadığını, toplumda haniflerin, kitap ehli olanların olduğunu fakat ekseriyetinin müşriklerden oluştuğunu vurguladı. Cahiliyenin uluhiyet inancını da müşrikler üzerinden işleneceğini belirtti.

Müşriklerin temel vasfının Allah'a inanmakla beraber, Allah'ın her şeyi yaratıp sonrasında hiçbir şeye müdahil olmadığına dair görüşleri olduğunu söyleyen Karyağdı, hayata müdahil olmayan Allah anlayışının ortaya çıkardığı boşluğun yine müşrikler tarafından üretilen ve Allah adına tasarruf haklarının olduğuna inanılan putlarla doldurulduğunu belirtti. Allah'ın haliklik (yaratıcı) vasfının dışındaki tüm vasıflarının farklı farklı putlar arasında bölüştürüldüğünü söyleyen Karyağdı, Allah adına veya Allah için yapılması gereken ibadetlerin tümünün bu uydurulmuş putlara yapıldığını aktararak dönemin ibadetlerinin bir kısmını şöyle sıraladı:

- Hediye: putların bulunduğu mekanlara hediye bırakma veya putların bakımını üstlenenlere hediye vermeyi ibadet bilinci ile yaparlardı.

- Hac: her putun kendine ait hac ritüelleri vardır. Tavaf, saç kesme gibi ritüeller hemen hemen hepsinde mevcuttur.

- Tavaf: putların çevresinde tavaf sınırları belirlenir, bu sınırlar içerisine abdestsiz, hayızlı girilmez ve burada kötü bir eylem asla yapılamaz.

- Kurban: put adına kurbanlar kesilir ve kesenler bunlardan asla yemezler, çevredeki fakirlere dağıtırlar.

- Zekat: zekat dağıtımı putların huzurunda yapılır.

Döneme ait ibadetlerden bahseden konuşmacı, ibadetlere mazhar olan putlara da değindi. Putların aslında bulundukları yerlerin saygıdeğer insanları olduklarını belirten Karyağdı, örneğin Lat putunun hac amacıyla Taif'ten Mekke'ye gelen hacılara yol üzerinde ikramlarda bulunan Lat adında bir kişiye ait olduğunu aktardı. Bunların en büyüklerinin Kuran'da geçen Lat, Menat, Uzza, Hubel putlarının olduğunu söyleyen Karyağdı, bunlarla beraber yaklaşık 360 putun daha bulunduğunu belirtti.

Konuşmasında sık sık ayetlerden deliller getiren Karyağdı'nın sunumu, soru cevap faslının ardından sona erdi.

Haber: Mehmet Ali Kaçmaz

Önceki ve Sonraki Haberler