Ağustos 2007 Hak İhlalleri Değerlendirme Raporu

Ağustos 2007 Hak İhlalleri Değerlendirme Raporu

Bu rapordaki bilgiler basından taranarak derlenmiştir. Haberler, içeriklerine dokunulmaksızın özetlenmiştir. Tüm haberlerin kaynakları ayrıca gösterilmiştir

(Bu rapordaki bilgiler basından taranarak derlenmiştir. Haberler, içeriklerine dokunulmaksızın özetlenmiştir. Tüm haberlerin kaynakları ayrıca gösterilmiştir.)

İŞKENCE YENİDEN SİSTEMATİK HALE GELDİ

Önceki dönemde AB uyum yasaları çıkarılmasına koşut polisin keyfi ve insan haklarına aykırı uygulamalarını engellemek için polisin yetkileri kısıtlanmıştı. Ancak askerin ve emniyetin "terörle etkili mücadele" için yetkilerin artırılması talebi önce Terörle Mücadele Kanununda ardından da Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu'da kazanımları geri alan düzenlemeler yapıldı. PVSK'da yapılan değişiklikle polisin yetkisi neredeyse savcı düzeyine yükseltilince adeta OHAL uygulamalarını anımsatan insan hakları ihlalleri arttı.

Polisin duraksamadan ateşli silah kullanmasının önünün açılması yaşam hakkı ihlallerini beraberinde getirdi. Bunun bir örneği de Alanya'da gerçekleşti. Seyir halindeki otomobilinde polisin 'Dur' ihtarına uymadığı gerekçesiyle kadın sürücü, polis tarafından öldürüldü.

PVSK'daki değişiklikle işkence ve kötü muamele vakalarında da artışlar gözlendi. Gözaltı merkezlerinde ve cezaevlerinde ölümlü olaylar yaşandı. Mustafa Kükçe'nin Haziran ayında karakolda gördüğü işkenceden sonra ölümünün ardından, Beyoğlu'nda gözaltına alınan Nijerya uyruklu Festus Okey karakolda polisin silahından çıkan kurşunla ölmesi gözaltı rejiminin adeta OHAL koşullarını geride bıraktığını gösteriyor. Keyfi gözaltına itiraz etmek başlı başına bir işkence sebebi olmakta. Gözaltına alma sırasında polisin kötü muamelesi çoğu kez karakolda da devam etmekte.

Ağustos ayında meydana gelen örneklerden birisi Mehmet Nezir Çirik,in karakolda yediği dayak nedeniyle dalağı patlaması ve ameliyatla dalağının alınması. Diğer bir örnek de Avukat Muammer Öz'ün, avukat kimliğini göstermesine rağmen dövülmesi sonucu burnunun kırılması. İşkenceye sıfır toleransla işe başlayan AK Parti hükümetinin çıkardığı yasalarla işkenceyi teşvik ettiğini görmesi daha böyle kaç işkence vakasının yaşanması gerekiyor?

CEZAEVLERİNDE İHLALLER ARTARAK DEVAM EDİYOR

Yıllardır dile getirilmesine rağmen hiçbir iyileştirme yapılmayan, aksine daha kötü koşullu F ve D tipi cezaevleri ile kötü şartları daha da perçinlenen cezaevlerindeki insan hakkı ihlalleri artarak devam ediyor. Cezaevleri adeta hak ve hukuk standartları dışında tutuluyor ve orası devletin insanlık dışı intikam merkezleri olarak görülüyor.

Ekstra cezalandırma yöntemi olan tecrit uygulaması hız kesmeden devam ediyor. Mahkum ve tutuklulardan, ideoloji ve inancı cezaevi yönetiminin ya da infaz görevlilerinin hoşuna gitmeyen, ajanlık tekliflerini reddeden, cezaevlerinde oluşturulan insanlık dışı düzeni betimleyen "disiplin"e uymayanlar bir şekilde tecrit ya da dayak – işkence gibi diğer ekstra cezalandırmalara tabi tutuluyor.

DTP'li milletvekillerinin Öcalan'ın cezaevi koşullarını yerinde tespit etme ihtimaline karşı alelacele yapılan yönetmelik değişikliği ile terör, siyasi ve düşünce suçlularının milletvekilleri tarafından ziyareti engellendi. Bu yasa ile sadece Öcalan değil, diğer tüm siyasi mahkûmlar da olumsuz etkilenmiş olacak. Cezaevlerinin yaşam koşullarını düzeltmek yerine, insan onuruna yakışmayan birçok uygulama tamamen gözlerden uzak tutularak gizlenmiş olacak. Bu yasa ile cezaevlerinde keyfi uygulamalar da artacaktır. Hükümet bir an evvel bu yanlışı düzeltmeli ve cezaevlerinin yaşam koşullarını insan onuruna yakışacak bir düzeye çıkarmalı ve tecrit gibi ekstra cezalandırma araçlarını yasaklamalıdır.

 

Basından İhlal Bilânçosunun Ayrıntıları:

YAŞAM HAKKI İHLALİ

'Dur' İhtarına Uymayan Kadın Öldürüldü

Antalya'nın Alanya ilçesinde seyir halindeki otomobilinde polisin 'Dur' ihtarına uymayan kadın sürücü, polisin ateş açması sonucu öldü. YENİŞAFAK – 03.08.2007.

Zaten Ölecekti

BAĞKUR, kanser hastası Hurşit İbrahimoğlu'na tedavi için gerekli ilacı "zaten ölecek" diye karşılamadı. İbrahimoğlu, vefat etti. Aile Bağkur'a manevi tazminat davası açtı. Mahkeme, Bağkur'a hak verdi: "Hasta er ya da geç ölecekti." YENİŞAFAK – 04.08.2007

Askerlerin İki Hafta Süresince Kapattığı Yolda 6 Aylık Bebek Öldü

Siirt'in Pervari İlçesi'ne bağlı Çemê Karê Yaylası'nın yolları askerler tarafından kapatıldığı için ateşi yükselen 6 aylık bir bebek hastaneye yetiştirilemeden öldü. Karakol yetkilileri hakkında suç duyurusunda bulunmaya giden bebeğin babasının da aralarında bulunduğu 15 kişi, Pervari'de gözaltına alındı. KURDİSHİNFO – 10.08.2007

Emniyet'te Polis Kurşunuyla Ölüm   

Beyoğlu'nda gözaltına alınan Nijerya uyruklu Festus Okey karakolda polisin silahından çıkan kurşunla öldü. Polis "Gözaltına alınan şahıs polise karşı koydu, bu sırada arbede yaşandı, arbede sırasında da polisin silahı ateş aldı" dedi. Savcılık ise BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'ne 'sığınma' talebinde bulunan Okey'in ölümü hakkında soruşturma başlattı.Bu arada Beyoğlu'nda polis işkencesine maruz kaldıkları için 8 ayda 40 kişinin mahkemeye başvurduğu ortaya çıktı. BİRGÜN – 30.08.2007

 

İŞKENCE / KÖTÜ MUAMELE

Otostopçuya Polis Şiddeti

Kızıltepe'de evine gitmek için otostop yaparken minibüsten inen polislerin kendisine şiddet uyguladığını söyleyen Eyüp Doğan İHD' ye başvurdu; suç duyurusunda bulundu. İHD' den Kuzu: Yetkilerini artıran değişiklikten sonra polisler daha rahat davranıyor. BİANET – 03.08.2007            

 Polisten 'Nasıl Telefonla Konuşursun' Dayağı

İstanbul Üniversitesi avukatlarından Avukat Muammer Öz'e polisler kimlik sordu. Bu sırada çalan telefonuna cevap veren Öz' ü azarlayan polislere avukatlık belgesini gösterince polisler tarafından dövüldü. Sonra olay yerine gelen diğer polisler tarafından ve yol boyunca dövüldüğünü söyleyen Avukat Öz, olaydan bir gün sonra Adli Tıp Kurumu'ndan rapor aldı. Raporda, Öz'ün burnunda kırık olduğu, sağ ve sol omuzunda, boynunda, sağ gözaltında ve karnında morluklar olduğu belirlendi. Hürriyet– 02.08.2007                                                                                                                    

Gözaltında İşkence

Ankara'da 16 Temmuz günü Haklar ve Özgürlükler Cephesi tarafından Meclis'e yapılacak yürüyüşün engellenmesi sırasında gözaltına alınan Gazi Üniversitesi öğrencisi, 22 yaşındaki Evrim Yücel, iki günlük gözaltı boyunca süren işkenceyi tüm çıplaklığıyla anlattı. Polislerin kendilerine vurmak için adeta yarıştığını söyleyen Yücel, gözaltı süresince 'hakarete uğradığını, tekmelenip saçlarından sürüklendiğini ifade etti.  EVRENSEL – 06.08.2007

Polis Karakolunda Dalak Patlatan Dayak

Mehmet Nezir Çirik'in iddiasına göre polis onu gözaltında dövdü, sokağa attı, Taksim İlk Yardım Hastanesi'ne alınmasını engelledi. 30 yaşındaki Çirik'in patlayan dalağı başka bir hastanede alındı. Çapa Tıp Fakültesi'nde verilen raporda, 'oksipital bölgede (kafa) hassasiyet, sol hemitoraksta (sol göğüs altı) üç santimetrelik ekimoz (morartı), yaygın batın (karın) hassasiyeti' saptandı. 'İleri tetkik ve tedavi' için yatırılan Çirik, dalağı, patladığı anlaşılınca alındı. RADİKAL-17.08. 2007

PVSK'daki Değişiklik İşkenceleri Artırdı

Özellikle Taksim'de, güvenlik güçlerinin yetkilerini artıran Polis Vazife ve Selahiyetleri Kanunu'ndaki değişikliğin 1 Haziran'da yürürlüğe girmesiyle kötü muamele iddiaları arttı. Son üç ayda savcılıklara yansıyan iddialar şöyle:
29 Temmuz: Moda'da polislerce dövülen Avukat Muammer Öz'ün burnu kırıldı. 26 Temmuz: Gazeteci Serkan Tekpetek Şişhane'de zorla sokulduğu polis aracında 10'u aşkın polis tarafından dövüldü. 14 Haziran: Ümraniye'de, gözaltına alınan Mustafa Kükçe, 15 Haziran'da Çakmak Karakolu'ndan yürüyemeyecek halde Ümraniye Adliyesi'ne çıkarıldı. Kükçe kaldırıldığı hastanede öldü. 10 Haziran: Tarlabaşı'nda bir kadını döven iki kişiye müdahale eden Öznur Dağ da dayak yedi. Dövenler polis çıktı. 8 Haziran: İşadamı Sezai Yakar, Taksim Polis Merkezi'nde dövüldü. Yakar'ın burnu kırıldı. 5 Haziran: Esmeray adlı kişi, Beyoğlu Emniyet Müdürlüğü önündeki iki polisçe dövüldü. 30 Mayıs: Taksim'deki evi basılan Resul Pekdoğan dayak yedi. 22 Mayıs: Taksici Engin Topal, gaspçılardan kaçıp sığındığı polisi, kendisine yardım etmedi diye 155'e şikâyet edince cop ve tekmelerle dövüldü. Ali Bakça itiraz edince o da dayaktan payını aldı. 26 Mayıs: Ferhat Yalçınkaya, polis aracında, cop, silah dipçikleri ve kazma sapı denilen cisimlerle dövülüp Yedikule'ye atıldı.  21 Mayıs: M.K., Tarlabaşı'nda polis aracına bindirilip dövüldü. RADİKAL-17.08.2007

TAYAD'lı Ailelerden Resimli İşkence Dosyası

TAYAD'lı aileler polisten dayak yiyen ve işkence görenlerin resimlerinin yer aldığı bir dosya hazırladı. Resimler 16 Temmuz günü Ankara'da 'Seçim Çare Değil, Bağımsızlık ve Demokrasi Mücadelesine Katıl' çağrısı için basın açıklaması yapan ve polis saldırısına uğrayıp gözaltında işkence görenlere ait. HAKSÖZ 17.08.2007

Her İhtimale Karşı İşkence

Esenyurt'da 'gösteri yapma hazırlığında' oldukları gerekçiyle gözaltına alınan gençlere gözaltında işkence yapıldığı iddia edildi. 20 Ağustos'ta gözaltına alınan müvekkillerinin anüslerine cop sokulduğunu ve testislerinin sıkıldığını dile getiren Avukat Baran Doğan müvekkillerinin geç muayene edilerek ve hazırlanan raporların kendilerine verilmeyerek işkence delillerinin karartılmak istendiğini dile getirdi. EVRENSEL – 23.08.2007

 

CEZAEVLERİ

Mahkûmlara Irkçı Saldırı' İddiası

İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı Reyhan Yalçındağ, Erzurum H Tipi Cezaevi'nde, mahkûmların fiziki saldırılara maruz kaldıklarını bildirdi. Yalçındağ dün yaptığı yazılı açıklamada, Erzurum Cezaevi'nde tutulan mahkûmların, cezaevinden hastane ve mahkemelere götürüldüklerinde araç içinde, hastanedeki mahkûm koğuşunda, adliyedeki mahkûm bekleme odasında saldırılara ve darp uygulamalarına maruz kaldıklarını öğrendiklerini dile getirdi.  EVRENSEL – 02.08.2007                                                                                      

Cezaevinde Sağlık Skandalı

Tutuklu Nevin Yaylacı üç gün boyunca defalarca kriz geçirdi, baygın düştü, hafızasını kaybetti. Cezaevinde migren, kelepçeli götürüldüğü hastanede sinüzit dediler. Sonunda beyin kanaması teşhisiyle ölüm sınırındayken ameliyat oldu. Şimdi yoğun bakımda. BİANET – 03.08.2007

Tedavi Edilmeyen Tutuklu Ölüm Döşeğinde

Sincan Kadın ve Çocuk Cezaevi'nde tutuklu bulunan Nevin Yaylacı (49), uzun süren baş ağrısı şikayetleri ve geçirdiği krizlere rağmen geç müdahale edilince beyin kanaması geçirdi. Üç gün sonra hastaneye kaldırılan Yaylacı'nın hayati tehlikesi sürüyor.  EVRENSEL – 05.08.2007

3 Aydır Hücrede Tutuluyor

Adana'da 'örgüt üyesi olmak' ve 'patlayıcı madde bulundurmaktan gözaltına alınarak tutuklanan Ayfer Ayçiçek, konulduğu Silifke M Tipi Kapalı Cezaevi'nde 3 aydır tek kişilik hücrede tutuluyor. Kızına ajanlık teklifinde bulunulduğunu belirten baba Halil Ayçiçek, insan hakları savunucularına duyarlılık çağrısı yaptı. KURDİSHİNFO – 09.08.2007

 

IRKÇILIK VE DİL YASAKLARI

Baydemir'e 'Çok Dil'den Hapis Cezası İsteniyor

Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, 'Çok dilli belediyecilik' kararı aldığı gerekçesiyle Danıştay tarafından görevinden alınan DTP'li Sur Belediye Başkanı Abdullah Demirbaş ile aralarında Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir'in de bulunduğu 24 kişi hakkında 'görevi kötüye kullanmak' suçundan 3,5 yıla kadar hapis istemiyle dava açtı. MİLLİ GAZETE - 01.08.2007

TTK: "Kürtler Aslen Türkmendir"

'Türk Tarihi ve Kültüründe Avşarlar' konulu sempozyumda çarpıcı açıklamalarda bulunan Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu, Türkiye'de yaşayan Kürtler'in Türkmen kökenli, Kürt Alevileri'nin ise Ermeni kökenli olduğunu öne sürdü. YENİŞAFAK – 19.08.2007

Günel Yeniden Yargılanıyor

Aram Yayınları tarafından yayınlanan "Dilimiz Varlığımız Dilimiz Kültürümüzdür" isimli kitabının 17 ile 120. sayfaları arasında geçen ifadelerden dolayı Gülçiçek Günel, daha önce "Halkı, ırk farklılığı gözetmek suretiyle kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek" suçlamasıyla 1 yıl 8 ay hapis cezası almıştı. Günel, yenilenen TCK'nın 312/2 ve son, 5680 sayılı Kanun'un Ek 2/1 ve TCK'nın 36. maddelerinden yargılanacak. EVRENSEL – 31.08.2007

 

 

SAVUNMA HAKKI

Savunma Hakkına Kısıtlama

Hükümlü-avukat görüşmesinde gözlemci bulundurma uygulamasına Sincan 2 No'lu F Tipi Cezaevi'nde de başlandı. Görüşmesinde gözlemci bulundurulan PKK'li hükümlü Şeyhmus Özsubaşı'nın avukatı Filiz Kalaycı, müvekkili, cezaevi yönetiminin baskıcı ve hukuksuz uygulamalarına karşı sürekli suç duyurusunda bulunduğu için cezaevi yönetiminin karşı bir saldırı olarak bu uygulamayı başlattığını savunurken, uygulamanın hukuka aykırı olduğunu kaydetti. EVRENSEL – 04.08.2007                                                                     

 

BASKILAR / SORUŞTURMALAR

Koçerlere Göç Ettikleri Yerlerde de Rahat Yok
1993 yılında Bitlis'in Hizan ilçesi Sağırkaya köyünden Mersin'e göç etmek zorunda kalan Koçerler, koyun besiciliğini burada da sürdürmeye çalışırken, geldikleri yıldan bugüne kadar baskılara maruz kaldıklarını belirtiyorlar. EVRENSEL -07.08.2007

Umut Kitabevi Açılışına Soruşturma

Savcılık, bombalanan Umut Kitabevi'nin yeniden açılışına katıldıkları için DTP eski milletvekilleri Ahmet Türk, Selim Sadak ve Hatip Dicle ile SDP lideri Filiz Koçali dahil 20 kişi hakkında 2911 Sayılı Yasadan soruşturma açtı. Bu kişiler ifadeye çağrıldı. BİANET – 07.08.2007

Fındık İşçisi Kürtler Ordu'ya Alınmıyor

Bölge illerinden fındık işlerinde çalışmak üzere Karadeniz'e giden çok sayıda yurttaşın Ordu şehir merkezine girmelerine izin verilmiyor. Kamyon kasasında bekletilen vatandaşlar, jandarma ablukası altında, perişan bir halde olduklarını söylediler. İşçileri sürekli abluka altında tutan güvenlik görevlilerinin de kötü muamelede bulunduğu iddia edildi. EVRENSEL – 08.08.2007

Köyüne Geri Dönenler Yine Yerinden Edildi

12 yıl sonra geri dönüp tarlalarını eken köylüler yine köylerinden çıkarıldı. Köylüler "Güvenlik gerekçesiyle köylerimize giremeyeceğimiz söylendi. Emeklerimiz boşa gitti" dedi. BİANET – 17.08.2007

IRKÇI SALDIRILAR

Ülkücüler Bir Öğrencinin Burnunu Kırdı
Bolu'da son aylarda yaşanan ülkücü saldırılar sürüyor. Meslek Yüksek Okulu'nda, ülkücülerin bulunduğu masanın önünden geçen Otomotiv Bölümü öğrencisi Sercan Tandoğan'a 'Biz reisiz. Yanımızdan böyle geçemezsin' diyerek sataşan ülkücüler, daha sonra ise altı kişilik bir ülkücü grupla, Tandoğan'ı okul dışına çıkarıp dövdüler ve burnunu kırdılar. EVRENSEL – 09.08.2007

 

DİN VE İNANÇ ÖZGÜRLÜĞÜ HAKKI

Leman Dergisinin Son Kapağı, "Türban"

Türbana toplumda çeşitli şekiller verilmesini bu haftaki kapağında değerlendiren "Leman" mizah dergisi, bir kadının giydiği türbana tavşan kulaklı bir şekil verdi. BİANET-23.08.2007

'Cami Avlusunda Düğün'e İnceleme
İstanbul Müftüsü Prof. Dr. Mustafa Çağrıcı, Bebek Camisi avlusunda cami imam hatibinin oğlu için düğün programı yapıldığı iddiasının, Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu'nda dini kaynaklar, dini, milli kültür ve kamuoyunun duyarlılıkları açısından inceleneceğini bildirdi. YENİŞAFAK – 27.08.2007

Hz. Peygambere Çirkin Saldırı

ABD'de üç ayda bir yayımlanan Military History Quarterly (MHQ – Üç Aylık Askeri Tarih Dergisi) adlı dergi, son sayısında Hz. Peygamber (s.a.v)'i kapağına taşıdı. Savaş tarihi konularının ağırlıklı yer aldığı dergide yayımlanan bir makale, İslam dünyasında büyük tepkilere yol açtı. Kanada Royal Askeri Akademisi'nde öğretim görevlisi olan Prof. Dr. Richard A.Gabriel'in dergide kaleme aldığı "Muhammad: The Warrior Prophet –Muhammed: Savaş Peygamberi" adlı makale sinsi bir şeklide İslam'a saldırıyor. YENİŞAFAK – 31.08.2007

İkinci Karikatür Krizi İsveç'te Patladı

Danimarka'da 2005 yılında Hz. Muhammed'e (sas) hakaret karikatürlerinin yayınlanmasıyla patlak veren krizin bir benzeri İsveç'te yaşanıyor. Nerikes Allehanda isimli bir İsveç gazetesinin geçtiğimiz hafta Hz. Muhammed'e hakaret içeren karikatürler yayınlaması Müslümanların tepkisini çekti. Hakaret karikatürünün yayımlanmasını kınayan Pakistan ve İran, başkentlerindeki İsveç maslahatgüzarına nota verdi. Gazetenin genel yayın yönetmeni Ulf Johansson, "Bu ülkede düşünce özgürlüğü var." diyerek hakaret karikatürünü savundu. Bu tavır üzerine Müslümanlar bugünkü cuma namazının ardından protesto yürüyüşü yapacaklarını açıkladı. HAKSÖZ - 31.8. 2007

 

DİĞER İHLALLER

Askeri Mahkeme Sivilleri Yargılıyor

4 Haziran'da Tunceli Pülümür'e bağlı Kocatepe (Aşkirek) köyü jandarma karakoluna PKK mensuplarının gerçekleştirdiği intihar saldırısı sonrası, köylülerden gözaltına alınanlar Elazığ Askeri Savcılığı'nda sorgulandı. Bugüne kadar üniformalı ve yarbay rütbeli askeri savcı karşısına çıkarılan üç köylü, tutuklanarak cezaevine gönderildi. Bir dönem ısrarla ve inatla aydınları yargılayan askeri mahkemelerin köylüleri yargılaması "yeni" bir olay. Dosyaya keyfi olarak gizlilik kararı kondu. BİANET – 10.08.2007

Trabzon Polisinin İhmali Yokmuş

Hrant Dink cinayetinde ihmali olduğu iddia edilen Trabzon Emniyet Müdürlüğü görevlileri hakkında yürütülen soruşturma tamamlandı. Trabzon Valiliği, Emniyet mensuplarının görevlerini ihmal etmediğine karar verdi. YENİŞAFAK – 31.08.2007

Önceki ve Sonraki Haberler