Konuyu işleyen Ali Soylu Kemalizmi anlamak için Avrupa aydınlanması ve modernizm ile birlikte Osmanlı'nın batılılaşma macerasına bilmekten geçtiğini vurguladı.

Kısaca mevcut süreci anlatarak konuşmasına başladı. Aydınlanmanın amacının insanları esasta "kötü" bu nitelikle "köleleştirici" olduğuna inanılan mit, önyargı ve hurafenin dolayısıyla bunları üreten ve kurumsallaştırdığı varsayılan kurulu dinin temsil ettiğine inanılan eski düzenden kurtararak, yine esasta "iyi" ve "özgürleştirici" olduğu çekincesiz kabul edilen akıl düzenine sokmaktır. İngiliz ve Fransız aydınlanma ve modernleşmesinin siyasal , askeri ve ekonomik başarıları ve ilerlemeleri diğer imparatorlukları da yaşanılan bu değişimi anlama ve uygulama için harekete geçirdi.

Osmanlı Tanzimat, Meşrutiyet ve nihayetinde Cumhuriyet ve sonuçlanan bu süreç "aydınlanmış despotizmin" müslüman topraklardaki neticesidir. Kemalizm aydınlanma düşüncesini arkasına alarak "Tek doğru olmak.. ebediyen geçerli olmak iddiasındadır. Şefçi, elitist ve vesayetçidir. Çoğulcu, hoşgörülü, uzlaşmacı değildir. Tek particidir, muhalefetin hiçbir türüne izin vermez. Siyasal tartışmaya ve katılıma açık değildir. Otoriter yer yer totaliterdir, aklın diktatörlüğüdür. Kemalizm en genel ifadeyle," kökleri tanzimatta uzanan batılılaşma hareketlerinin milli mücadele sonrasında aldığı radikal bir biçimdir."

 Kemalizmin temel unsurları ve Kemalizmler üzerine verilen ayrıntılarla süren program, katkılar ve soru cevap bölümü ile nihayetlendirildi.