İmran Zeynep Aras sunumuna, medeniyetlerin ve dinlerin temelinde 'insan' olduğu vurgusuyla başladı ve tek yönüyle ele alınan insanın zaman içerisinde bir trajedi ve savaşa dönüştüğüne değindi. Bu değinisini ise Çin, Hindistan ve Avrupa'daki medeniyetlerin süreçlerini açıklayarak destekledi. Toplumda oldukça yaygınlaşmış olan "Batı Zihniyeti" nin insana verdiği değerin kendi çıkarları söz konusu olduğunda tam tersine dönebildiğini ve bu tavrın da samimiyet ile özdeşleşmediğini söyledi.

Aras, "insanın yaratılışının" Kur'an'da altı yerde farklı yönleriyle vurgulandığını ifade etti. Bu yönlerden birisinin halifelik olduğunu söyledi ve halifeliğin; Allah'ın insana değer verdiği için kendi otoritesini kendi adına kullanmak için bir süreliğine insana vermesi olduğunu ifade etti. Diğer bir yönün Hz. Adem'e isimleri öğretmesi olduğunu söyledikten sonra insanoğlunun eşyayla olan tüm ilgisinin isimlerle olduğuna değindi. Allah'ın insana isimleri öğretmesi ve ona halifelik görevi vermesi onu aynı zamanda vahye muhatap kılmıştır. Bu muhataplılık sorumluluk demektir. Kur'an'ı anlama konusunda ancak 'başkalarının' bilebileceği anlayışı, kişinin bu sorumluluğu başkasının omzuna yüklemesi olduğuna vurgu yapan Aras, konuşmasına herkesin vahyi anlamada asgari seviyede bir ilmimin olması gerektiğini söyleyerek devam etti.

Allah'ın insanı topraktan yaratması onu değerli kılmaz, değer Allah'ın ona ruhundan üflemesidir. Bu bağlamda Şeytan, karşı çıkışının sebebi olarak toprak ile ateş kıyaslamasını öne sürmüştür. Ancak bu kıyasın tarafları doğru tanımlanmamıştır. Kur'an'da konusu geçen ağacın sembolik bir yasak olduğuna değinen Aras, iradenin ortaya çıkabilmesinin yasak ile mümkün olduğunu ifade etti.

İnsanın yaratılışında bulunan maddeleri Kur'an'da geçen şekliyle şöyle sıraladı:

1-    toprak

2-    çamur

3-    çamurun özü

4-    yapışkan çamur

5-    şekillenmiş kara balçık

6-    kuru çamur

7-    insan şekline koyma ve ruh verme

Kur'an'a göre insanın yaratılış gayesini Zariyat Suresi 56.ayeti bağlamında açıklayan Aras, burdan ibadet algılayışımızın sadece şekli olanlarla oluştuğuna değindi. Zulme karşı çıkmanın, doğruyu söylemenin de birer ibadet olduğunu söyledi. Kur'an'a göre insanın sorumluluğunun yeryüzünde ahlaka ve adalete dayalı bir sosyal düzen kurmak olduğunu ifade etti. Bu durumun insana yüklenen bir emanet olduğunu, " Biz emaneti göklere, yer küreye ve dağlara teklif ettik, ama onlar bunu yüklenmek istemediler, ondan korktular ve onu, insan yüklendi. Kuşkusuz insan çok zalim, çok bilgisizdir." Ahzab Suresi 72. Ayetinde görebileceğimizi söyledi. İnsanın emaneti taşıma kabiliyet ve yeteneğinin olduğunu, bunu farketmezse kendisine zulmetmiş olacağını belirtti. Allah'ın insana kaldıramayacağı sorumluluğu yüklemeyeceğini vurguladı.

Aras,  Kur'an'da geçen insanın olumsuz özelliklerini, aceleci, aciz, cimri, az şükreden, hırsına düşkün, nankör, sabır ve tahammül bakımından zayıf diye sıraladıktan sonra bunların imanı kuşanmakla aşılabileceğini söyledi. İnsanın olumlu özelliklerini ise;  ibadet, halifelik, ilim, Allah'ın tanıma kabiliyeti, fıtratın temizliği, takva ve fücura eğilimi başlıkları altında açıkladı. Kur'an'daki salih insan tiplerini mü'min, muttaki ve muhsin, Allah'tan korkan, infak eden, sadık, sabırlı, iffetli başlığı altında ayetlerle örnek vererek açıkladı ve aynı şekilde Kur'an'daki kötü insan tiplerine değindi. Asr suresinin okunmasıyla seminerini sonlandırdı.

Haber: SARA IŞIKLAR