Özyurt ilk olarak, Afgani'nin hayatının büyük bir kısmını İslam coğrafyasını gezerek emperyalist güçlerin işgal ve sömürü politikalarına karşı ortak bir bilinç oluşturma gayretiyle geçirdiğini ifade etti. O'nun Kur'an'a dönüş ve gayrı Kur'an'i olan her yönelimi reddedişi meşaleleştiren isim olduğunu vurguladı. Özyurt konuyu sırasıyla: kronolojik hayatı, inancı ve görüşleri, ıslahat programı, siyasi düşünceleri, kültürel ve siyasal mirası, Afgani'nin kuşağına tesiri, kendisine yöneltilen eleştiriler ve Afgani hakkındaki kaynaklar başlıklarıyla sundu. Ardından Urvet-ül Vuska Dergi sürecini anlattı ve Mason Locaları meselesine değindi. Özyurt sözlerini "Kuran'a dönüşü sağlamak istedi. İslami uyanışın öncüsü ve temel taşlarından biriydi. Mücadele süreci ve bıraktığı izler günümüz İslamlaşma sürecini oluşturmuştur. Fikirleri tüm İslam coğrafyasını etkilemiş ve etkilemeye devam etmektedir. Allah O'ndan razı olsun" diyerek tamamladı.

İkinci konuşmacı olan Nurşen Demir, Afgani'nin öğrencisi Muhammed Abduh'un hayatı ve mücadele sürecini anlattı. Demir konuşmasında; Afgani öncesi ve sonrası hayatı, mücadele süreçleri, eğitim çalışmalarına dair görüşleri, Urabi hareketi, Urvet-ül Vuska Dergisi, Afgani ile arasındaki farklılıklar başlıklarını aktardı.

Demir Abduh'un, Kur'an'a geri dönüşü arzulayan ıslahatçı bir isim olduğunu vurguladı. Naif kişiliğinin dikkat çektiğine işaret etti. Yaşadıkları mücadele sürecinin başarısızlığa uğraması nedeniyle umutsuzluğa düştüğünün, fikri alanda halkın eğitimine daha çok önem verdiğinin altını çizdi. Nurşen Demir son olarak Abduh'a ait eserlerin değerlendirmesini yaptı ve "Afgani'nin Islahat projesini sürdürmüştü. İnsanları Kur'an ve sünnete çağırmıştır. Döneminin öncü isimlerindendi. Allah ondan razı olsun" diyerek sözlerini tamamladı.

Program gelen soru ve katkıların ardından sona erdi.

Foto: Zeynep Aydın